Ontdek de oude stad Aspendos
Aspendos was ooit een van de invloedrijkste steden van het oude Pamphylië, strategisch gelegen aan de vruchtbare oevers van de rivier Eurymedon, het huidige Köprüçay. Dankzij deze gunstige ligging groeide de stad uit tot een belangrijk centrum voor handel en landbouw, wat zorgde voor welvaart en culturele bloei in de hele regio. Aspendos stond vooral bekend om zijn hoogwaardige productie van graan, olijfolie en paarden, die tot ver buiten de grenzen van Pamphylië werden verhandeld.
Geschiedenis van Aspendos
Volgens Griekse overleveringen werd Aspendos omstreeks 1000 voor Christus gesticht door kolonisten uit het Griekse Argos. Dat betekende dat de stad vanaf het begin sterke banden had met het Griekse vasteland. De legendarische ziener Mopsos zou de kolonisten hebben geleid naar deze vruchtbare streek aan de rivier, waar zij een nederzetting stichtten die al snel uitgroeide tot een bloeiende stad.
In de 5e eeuw voor Christus had Aspendos zich ontwikkeld tot de belangrijkste en machtigste stad van heel Pamphylië. Dat blijkt uit het feit dat de stad als een van de eerste in de regio eigen munten begon te slaan. Deze munten werden wijd verspreid in de antieke wereld en tonen vaak het beeld van een slinger - een verwijzing naar de getrainde slingeraars waarmee de oude stad Aspendos bekend stond.
In 465 voor Christus vond bij de stad de beroemde Slag bij de Eurymedon plaats, waarbij de Atheense vloot onder aanvoering van Cimon de Perzen versloeg. Later, in 333 voor Christus, marcheerde Alexander de Grote Aspendos binnen na zijn verovering van het nabijgelegen Perge. De stad probeerde via onderhandelingen een garnizoen te vermijden en beloofde Alexander belastingen en paarden te leveren.
Na de dood van Alexander de Grote viel het Macedonische rijk uiteen en kwam Aspendos in 190 voor Christus onder Romeins gezag. Daarmee begon de meest welvarende periode in de geschiedenis van de stad. In de 2e en 3e eeuw na Christus verrezen onder Romeins bestuur de monumentale bouwwerken die Aspendos haar roem gaven: het beroemde theater van Aspendos, de basiliek, de markthal, het aquaduct en verschillende badhuizen. Vooral het theater, gebouwd in de 2e eeuw na Christus onder keizer Marcus Aurelius, wordt beschouwd als een van de best bewaarde Romeinse theaters ter wereld.
Wat is er te zien in Aspendos?
1. Het Romeinse aquaduct van Aspendos
Het Romeinse aquaduct van Aspendos is een indrukwekkend bouwwerk uit de 2e eeuw na Christus, ontworpen om water van bronnen in de bergen naar de stad te leiden. Het bestaat uit hoge stenen bogen en pijlers die zich over kilometers door het landschap uitstrekken. Dankzij dit ingenieuze systeem beschikte Aspendos over een constante aanvoer van schoon water voor badhuizen en fonteinen.
2. De Agora
De agora was het centrale marktplein en het economische hart van de stad. Dat betekende dat hier handelaren, ambachtslieden en inwoners samenkwamen om goederen te verhandelen, nieuws uit te wisselen en deel te nemen aan het sociale leven. Daarbij functioneerde de agora ook als ontmoetingsplek waar politieke discussies werden gevoerd en openbare aankondigingen werden gedaan.
Je kunt nog steeds de fundamenten zien van de zuilengalerijen die het plein omringden, evenals de sokkels van standbeelden die het ooit sierden. Ook zijn delen van de oorspronkelijke bestrating bewaard gebleven, waardoor goed te herkennen is hoe de agora er in de Romeinse tijd moet hebben uitgezien.
2. De Basiliek
De basiliek van Aspendos behoort tot de best bewaarde bouwwerken op de acropolis. Dit imposante, rechthoekige gebouw diende in de oudheid als administratief en juridisch centrum van de stad. Hier werden rechtszaken gevoerd, officiële contracten ondertekend en belangrijke documenten bewaard.
3. Het nymphaeum
Het nymphaeum was de grote openbare fontein van Aspendos. Hier stroomde het water van het aquaduct de stad binnen en werd het verdeeld over fonteinen, badhuizen en woningen. Vandaag zijn nog enkele resten van het nymphaeum zichtbaar, waaronder delen van de muur en het waterbassin.
4. Het stadio van Aspendos
Het stadion van Aspendos lag ten noorden van de stad en werd gebruikt voor sportwedstrijden en openbare evenementen. Hoewel slechts delen van de fundering en tribunes bewaard zijn gebleven, is de ovale vorm nog goed te herkennen. Vanaf hier heb je bovendien een mooi uitzicht over de vallei.
5. De Thermen
De thermen waren typisch Romeins van opzet, met warme, lauwe en koude badzalen. Het caldarium was het hete bad, verwarmd tot temperaturen boven de 40 graden. Het tepidarium functioneerde als lauwe tussenruimte om geleidelijk af te koelen. Het frigidarium bood koud water om het lichaam te verfrissen. Daarbij behoorden ook een palestra (overdekte sportzaal) en verschillende rustruimtes tot het complex. Van het complex zijn nog muurresten en delen van het verwarmingssysteem te zien.
6. Stadspoorten en verdedigingswerken
De acropolis van Aspendos was omringd door stevige stadsmuren die de inwoners beschermden tegen aanvallen. Deze muren waren gebouwd uit grote kalksteenblokken en waren op strategische punten versterkt met torens. Daarbij waren er meerdere stadspoorten die toegang gaven tot verschillende delen van de stad. Van de oorspronkelijke poorten in de stad zijn er drie gedeeltelijk bewaard gebleven.
Langs de straat vanaf de oostelijke poort naar de agora staan nog steeds stenen voetstukken. Daarop stonden in de oudheid standbeelden van goden, keizers of verdienstelijke burgers. Ook loopt er een stenen goot langs de straat die het afvalwater van de acropolis afvoerde. Dit toont aan dat Aspendos beschikte over een goed doordacht rioleringssysteem - iets wat niet vanzelfsprekend was in de oudheid.
7. Het theater van Aspendos
Het theater is zonder twijfel het bekendste bouwwerk van Aspendos en een van de best bewaarde Romeinse theaters ter wereld. Het werd in de 2e eeuw na Christus gebouwd onder keizer Marcus Aurelius en bood plaats aan wel 15.000 toeschouwers. Lees meer over het Romeinse theater van Aspendos.
7. De Eurymedon brug
Net buiten de stad, over de rivier Köprüçay, ligt de Eurymedon-brug. De brug verbond Aspendos met de omliggende nederzettingen en speelde een belangrijke rol in de toegang tot de stad. De huidige constructie rust deels op Romeinse fundamenten en werd in de 13e eeuw door de Seltsjoeken herbouwd.
De rivier zelf is ook historisch bekend: in 465 voor Christus vond hier de Slag bij de Eurymedon plaats, waarbij de Atheense generaal Cimon de Perzische vloot én het leger op dezelfde dag versloeg.
Wil jij de oude stad Aspendos zelf bewonderen?
Plan je bezoek met Antalya.nl en ontdek wat deze historische regio nog meer te bieden heeft.